CSL-breed inzetten

door Katrien De Maegd (HoGent)

Eén van de drie speerpunten in de visietekst SAMEN geven we vorm aan HOGENT lerarenopleidingen, EIGEN-WIJS! onderstreept onze ambitie in het opleiden van maatschappelijk geëngageerde leraren. We nemen als lerarenopleidingen een geëngageerde rol op en verwachten dat ook van onze studenten en afgestudeerde leraren. Om die geëngageerde rol te benoemen, werden er competenties uitgeschreven die via verschillende opleidingsonderdelen uit het curriculum gerealiseerd worden. Zo dient elke leraar een professionele visie te ontwikkelen gekoppeld aan de maatschappelijke realiteit vanuit een brede culturele participatie. We bouwen daar drie opleidingsjaren aan via community service learning. We gebruikten vier jaar terug het DEAL model [1] om een leerlijn uit te bouwen. Zo zorgen we ervoor dat er op de drie componenten ‘academisch leren’, ‘persoonlijke groei’ en ‘maatschappelijk leren’ een aanbod is vanuit de hogeschool en het werkveld.

We kunnen ondertussen terugblikken op onze aanpak en merken dat we de studenten versterken in hun groei en professionele ontwikkeling als leraar net omdat we het CSL via een breed en een interprofessioneel aanbod organiseren. In de presentatie willen we twee casussen uit onze opleidingen naar voor schuiven waaruit het inzetten op die verbreding blijkt.

In de lerarenopleidingen kleuter en lager begeleiden tweedejaars studenten kinderen in huis. Het gaat om het bieden van een studie-ondersteuningsaanbod in een gezin in armoede. Hoewel studenten dit individueel uitvoeren, gebeurt de reflectie in verschillende sessies samen met orthopedagogen in opleiding. Die interactie zorgt ervoor dat het reflecteren ook op die manier verbreed wordt, het is immers opvallend hoe leraren en orthopedagogen op een andere manier naar eenzelfde realiteit kijken. Zo ontstaat er telkens opnieuw de rijke discussie over ‘studieondersteuning als middel en als doel‘. Twee jaar terug zijn we gestart met die interprofessionele aanpak en we merken dat dit het CSL versterkt. Bovendien vergroten we zo als instelling onze geëngageerde daadkracht in het werkveld. Zo worden er jaarlijks een 120-tal gezinnen ondersteund.

In de lerarenopleiding secundair onderwijs zit de verbreding in het aanbod en stagepakket. Daar waar er vaak ingezet wordt op begeleiding aan huis, kunnen organisaties met een werking rond cultuur, duurzame ontwikkeling en diversiteit zich aanbieden op een ‘engagementenmarkt’ op de campus. Tweede en derdejaars kiezen een organisatie en gaan het ene jaar als assistent en het andere jaar autonoom in de organisatie aan de slag. Via het aanbieden van theoretische kaders, reflectieve momenten op campus, een creatieve verwerking en een korte perstekst zien en leren alle studenten van de variëteit en de mogelijkheden om een engagement op te nemen.

Tijdens de presentatie schetsen we kort onze aanpakken en gaan we dieper in op de manier van reflecteren en de ervaringen van de studenten daarbij.

[1] Ash, S. L., & Clayton, P. H. (2009). Generating, deepening, and documenting learning: The power of critical reflection in applied learning. Journal of Applied Learning in Higher Education, 1(1), 25-48.